"Churchill`s Secret Invasion" gaat over de Britse operaties Ironclad en Stream-Line-Jane, die beide de verovering van de Franse kolonie Madagaskar ten doel hadden. Het boek is geschreven door de Britse schrijver, editor en historicus John Grehan (Whithworth, 1951). Madagaskar was voor de Britten zeer strategisch gelegen omdat alle konvooien van Zuid-Afrika naar de Britse koloniën in het Midden-Oosten en Brits Indië en visa-versa langs het eiland kwamen. De positie van Madagaskar was zelfs zodanig dat het grote eiland de gehele westelijke Indische Oceaan domineerde. De Britten waren bang dat de Japanners de controle over het eiland over zouden nemen van de Franse Vichy regering, die collaboreerde met de Duitsers, om er onderzeebootbases aan te leggen. De Amerikanen gaven hun goedkeuring aan de Britse plannen omdat Madagaskar beschikte over de grondstof grafiet, die belangrijk was voor de ontwikkeling van de atoombom. Churchill gaf daarom in het voorjaar van 1942 opdracht het eiland te veroveren en te bezetten. Om de operatie geheim te houden werden zelfs de Vrije Fransen, onder leiding van generaal Charles de Gaulle die in ballingschap in Londen verbleef, niet ingelicht over de geplande verovering van het Afrikaanse eiland.

Het eiland werd verdedigd door een 9.000 manschappen tellende Franse troepenmacht die bestond uit Fransen, Senegalezen en soldaten uit Madagaskar zelf. Op 5 mei 1942 landden 13.000 Britse troepen dicht bij de meest noordelijke haven van Madagaskar, Diego Suarez. In twee dagen tijd hadden de Britse militairen, die bijgestaan werden door een vloot van enkele vliegdekschepen, kruisers, torpedobootjagers, vrachtschepen en het oude slagschip HMS Ramillies, de strategisch belangrijke haven en haar omgeving bezet. De South African Air Force (SAAF) gaf steun aan Operatie Ironclad door vele verkenningsvluchten uit te voeren.

De tweede fase van de verovering van Madagaskar, onder de codenaam Stream-Line-Jane, begon op 10 september 1942 en eindigde op 8 november van dat jaar toen de Fransen capituleerden en het gehele eiland onder Britse controle kwam. Deze operatie werd uitgevoerd door Britse, Keniaanse, Tanzaniaanse, Rhodesische en Zuid-Afrikaanse troepen. De landingsvaartuigen en troepentransportschepen werden, behalve door de Royal Navy, beschermd door de Nederlandse kruiser Hr. Ms. Jacob van Heemskerck en de Nederlandse torpedobootjagers Hr. Ms. Van Galen (2) en Hr. Ms. Tjerk Hiddes.

Ondanks dat de Britse verovering van Madagaskar niet veel aandacht krijgt in de literatuur over de Tweede Wereldoorlog, was het een heel belangrijke en ingrijpende gebeurtenis met verstrekkende gevolgen. Het was de grootste Britse amfibische landing sinds de Eerste Wereldoorlog en de eerste invasie over zee door geallieerde troepen waarbij gebruik werd gemaakt van de gecombineerde strijdmachtonderdelen: marine, leger en luchtmacht. De ervaringen die hierdoor opgedaan werden, werden tijdens alle verdere geallieerde amfibische landingen in de Tweede Wereldoorlog gebruikt. Het ging daarbij vooral om de inzet van speciale marine-commando`s, aangepaste voertuigen en Landing Ships Tanks (LST`s). Verder leerden de Britten dat het beter was bestaande vijandelijke vliegvelden niet te vernietigen, maar te veroveren en in gebruik te nemen. Bovendien toonden de Britten aan dat het essentieel was om de gecombineerde strijdkrachten minimaal een half jaar lang te trainen voordat een dergelijke omvangrijke operatie in gang gezet kon worden. Dit werd niet veel later pijnlijk aangetoond door de mislukte landing bij Dieppe. Dit was de, vooral door Canadese troepen uitgevoerde, invasiepoging in Frankrijk in augustus 1942 onder de codenaam Operatie Jubilee, die slechts vier maanden na Operatie Ironclad uitgevoerd werd. Operatie Torch, de invasie van Noord-Afrika door de Britten en de Amerikanen die in november 1942 plaatsvond naar voorbeeld van Operatie Ironclad, werd wel een succes.

De verovering van Madagaskar was voor de Britten een ingrijpende operatie omdat die belangrijke troepen en landingsvaartuigen opeiste, die eigenlijk nodig waren voor de Britse strijd tegen de Japanners in Birma en Brits Indië. Bovendien werd de British Eastern Fleet zwaar belast door de operatie omdat er maandenlang oorlogsschepen nodig waren om de invasiemacht te beschermen.

Het belangrijkste gevolg van de Britse invasie van Madagaskar lag echter in een politiek kader. Door de uitvoering van Operatie Catapult, de gedeeltelijke vernietiging en inbeslagname van de Franse oorlogsvloot door de Royal Navy in juli 1940, was de relatie tussen de voormalige bondgenoten Groot-Brittannië en Frankrijk al sterk bekoeld. Doordat de Britten de Vrije Fransen buiten de bezetting van Madagaskar hielden, voelden zij zich nogmaals bedrogen, in de steek gelaten en buiten schot gezet. Tot ver na de Tweede Wereldoorlog koos Frankrijk een eigen koers in zijn defensie en trok het land zich weinig aan van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO), hoewel de Fransen tot maart 1966 wel deel uitmaakten van dit pact. De Fransen hielden er verder hun eigen atoomprogramma op na. Frankrijk hield zelfs het Britse lidmaatschap van de Europese Unie tegen tot Charles de Gaulle in 1970 stierf.

De Britse invasie van Madagaskar wordt door John Grehan heel goed beschreven, waarbij hij de oorlogsgruwelen niet schuwt. Wat "Churchill`s Secret Invasion" echter extra interessant maakt is het feit dat de auteur de politieke en militaire achtergronden en gevolgen van de operatie duidelijk in kaart brengt. Op deze wijze laat Grehan zien dat hij niet alleen alles afweet van de invasie zelf, maar het geheel ook uitstekend kan plaatsen op de gecompliceerde tijdsbalk van de jaren `40. Verder benadrukt het boek de dapperheid en innovatieve kracht van de Britse gecombineerde strijdkrachten zonder dat Grehan zich chauvinistisch of bevooroordeeld opstelt. De auteur maakt tevens duidelijk dat 1942 een heel belangrijk oorlogsjaar was en dat de geallieerden op het moment van de invasie van Madagaskar nog lang niet zeker waren van de eindoverwinning. Het was in 1942 dat heel belangrijke keerpunten in de strijd plaatsvonden, van de Slag bij Midway en het tot staan brengen van de Duitse troepen in de Sovjetunie tot de Slag bij El Alamein en de geallieerde herovering van Nieuw-Guinea.